مقاومت ایران در برابر طرح آمریکا برای انتقال ذخایر اورانیوم به کشور ثالث
مقاومت ایران در برابر طرح آمریکا برای انتقال ذخایر اورانیوم به کشور ثالث
ایران احتمالاً در برابر طرح پیشنهادی آمریکا برای انتقال ذخایر اورانیوم غنیشده خود به کشور ثالثی مانند روسیه، مقاومت خواهد کرد؛ طرحی که بخشی از تلاشهای واشنگتن برای محدودسازی برنامه هستهای تهران و جلوگیری از دستیابی آن به سلاح هستهای محسوب میشود.
این موضوع بهعنوان یکی از موانع اصلی در مسیر دستیابی به توافق جدید مطرح شده و در مذاکرات اولیه که بهصورت عمدتاً غیرمستقیم در مسقط، عمان برگزار شد، از سوی «عباس عراقچی» وزیر امور خارجه ایران و «استیو ویتکوف» فرستاده ویژه ترامپ مورد بحث قرار گرفت.
ایران تأکید دارد که این ذخایر که در طول چهار سال گذشته جمعآوری شدهاند، باید تحت نظارت دقیق آژانس بینالمللی انرژی اتمی در داخل کشور باقی بمانند. به باور تهران، این اقدام بهنوعی تضمین برای جلوگیری از تکرار خروج آمریکا از توافق، مشابه آنچه در سال ۲۰۱۸ توسط ترامپ انجام شد، تلقی میشود.
از دید ایران، اگر ذخایر اورانیوم از کشور خارج شود و آمریکا بار دیگر از توافق خارج گردد، تهران مجبور خواهد شد فرآیند غنیسازی را از ابتدا آغاز کند که بهنوعی مجازات ایران برای اقدام واشنگتن تلقی میشود.
با وجود اینکه بیشتر گفتوگوهای مسقط بهصورت غیرمستقیم با میانجیگری عمان صورت گرفت، گزارشها حاکی از آن است که نشستهایی مستقیم نیز بین عراقچی و ویتکوف برگزار شده است.
نخستوزیر ایتالیا، «جورجیا ملونی»، با میزبانی دور بعدی مذاکرات که روز شنبه در رم برگزار خواهد شد، موافقت کرده است. این تصمیم بهعنوان نشانهای از تمایل ترامپ برای تقویت روابط سیاسی با ایتالیا تلقی شده و در عین حال ممکن است نقش قدرتهای اروپایی نظیر فرانسه، آلمان و بریتانیا را در گفتوگوهای هستهای با ایران کمرنگتر کند. عمان همچنان نقش میانجیگر را ایفا خواهد کرد و معاون رئیسجمهور آمریکا، «جیدی ونس»، نیز قرار است همزمان با این نشست در رم حضور داشته باشد.
در جریان مذاکرات هستهای سال ۲۰۱۵، ایتالیا احساس میکرد از روند گفتوگوها کنار گذاشته شده، در حالی که کشورهای موسوم به E3 (فرانسه، آلمان و بریتانیا) نماینده اروپا بودند.
به گفته محمد امرسی از مؤسسه پژوهشی سیاست خارجی، «ملونی انتخاب جالبی است، زیرا به نظر میرسد روابط شخصی قویتری با ترامپ نسبت به دیگر رهبران اروپایی دارد. این میزبانی ایتالیا، پرسشهایی درباره آینده نقش E3 در گفتوگوهای ایران و آمریکا ایجاد میکند.»
ایران در شرایطی به مذاکرات ادامه میدهد که نهتنها با تهدید تحریمهای بیشتر بلکه با احتمال حمله نظامی آمریکا به تأسیسات هستهای خود روبهرو است.
با توجه به وضعیت وخیم اقتصادی، تهران تمایل زیادی به جذب سرمایهگذاری خارجی از طریق لغو تحریمهای آمریکا دارد. گفتوگوهایی نیز درباره فراهمسازی گزینههای بیمهای برای شرکتهایی که علاقهمند به سرمایهگذاری در ایران هستند، آغاز شده است. پیشتر، پس از خروج آمریکا از توافق و اعمال تحریمها در سال ۲۰۱۸، اتحادیه اروپا نتوانست مکانیزم مؤثری برای محافظت از منافع شرکتهای اروپایی ارائه دهد.
در همین حال، ترامپ تاکنون سایر جنبههای مناقشه ایران و آمریکا از جمله نقش منطقهای تهران را از محور مذاکرات خارج کرده است؛ تصمیمی که تعجب اسرائیل و مخالفان سرسخت جمهوری اسلامی در واشنگتن را برانگیخته است. آمریکا ممکن است در ادامه از ایران بخواهد تضمین دهد که از نفوذ منطقهای خود برای دخالت در امور کشورهای دیگر استفاده نکند. ایران اما در پاسخ، اسرائیل را به دستاندازی در سوریه، لبنان و فلسطین متهم میکند.
در نهایت، نفوذ منطقهای ایران نیز تحت فشار قرار گرفته است؛ از سقوط حکومت اسد در سوریه گرفته تا حملات اسرائیل به گروههای نیابتی ایران در غزه، لبنان و یمن. صادرات نفت ایران نیز با فشارهای فزاینده تحریمی از سوی دولت آمریکا روبهرو است.
منبع : مقاومت ایران در برابر طرح آمریکا برای انتقال ذخایر اورانیوم به کشور ثالث
