توافق تاریخی بریتانیا و اتحادیه اروپا برای «بازتنظیم» روابط پسابرگزیت
توافق تاریخی بریتانیا و اتحادیه اروپا برای «بازتنظیم» روابط پسابرگزیت
پس از ماهها مذاکره، بریتانیا و اتحادیه اروپا روز دوشنبه به توافقی تاریخی دست یافتند که شامل کاهش موانع تجاری و ایجاد همکاریهای امنیتی تازه میان دو طرف میشود.
در چارچوب این توافق، همکاریهای دفاعی تقویت میشود و برخی از کنترلهای مرزی بر روی مواد غذایی و نوشیدنی کاهش مییابد؛ اقدامی که پس از خروج بریتانیا از اتحادیه اروپا و مشکلات ناشی از آن، گامی در جهت بهبود روابط دو طرف محسوب میشود.
این توافق همچنین نشانهای از رویکرد جدید نخستوزیر بریتانیا، «کیر استارمر»، برای بازنگری روابط با اتحادیه اروپاست. او در سخنانی اظهار داشت: «وقت آن رسیده که از منازعات فرسایشی گذشته عبور کنیم و با راهحلهای عقلانی و عملگرا، شرایط زندگی مردم را بهتر کنیم.»
تغییرات ملموس برای شهروندان
بر اساس این توافق، شهروندان بریتانیایی میتوانند هنگام سفر به کشورهای اروپایی از دروازههای الکترونیکی استفاده کنند. همچنین سفر با حیوانات خانگی آسانتر میشود و صادرات برخی فرآوردههای گوشتی بریتانیا به اتحادیه اروپا از سر گرفته خواهد شد. برخی از بازرسیهای مرزی برای محصولات دامی و گیاهی نیز حذف میشوند.
با وجود این دستاوردها، توافق اخیر همچنان با مخالفتهایی در داخل بریتانیا مواجه شده است. یکی از حساسترین موضوعات در مذاکرات اخیر، تمدید مجوز دسترسی کشتیهای ماهیگیری اروپایی به آبهای بریتانیا بود که نهایتاً مقرر شد این دسترسی تا ۳۰ ژوئن ۲۰۳۸ ادامه یابد. این موضوع با واکنش تند رسانههای طرفدار برگزیت مواجه شد و برخی از آنها از آن با عنوان «تسلیم» یاد کردند.
واکنشهای متفاوت به توافق
در مقابل، بسیاری از فعالان اقتصادی از این توافق استقبال کردند. «شووَن هاویلند»، مدیر کل اتاق بازرگانی بریتانیا، گفت: «توافق دائمی برای حذف بازرسیهای غیرضروری بر صادرات مواد غذایی و نوشیدنی، گامی بزرگ در کاهش هزینهها، جلوگیری از اتلاف منابع و افزایش فروش است.»
کیر استارمر پیشتر اعلام کرده بود که قصد ندارد بریتانیا را به بازار مشترک یا اتحادیه گمرکی اتحادیه اروپا بازگرداند؛ دو مسیری که میتوانستند رشد اقتصادی را تحریک کنند اما احتمالاً خشم حامیان برگزیت را برمیانگیختند.
طبق اعلام دولت بریتانیا، این توافق میتواند سالانه حدود ۹ میلیارد پوند برای اقتصاد کشور سودآور باشد؛ هرچند که برای اقتصادی به بزرگی بریتانیا، این رقم نسبتاً محدود است.
برنامه تبادل جوانان و همکاری امنیتی
یکی دیگر از بخشهای حساس این توافق، راهاندازی برنامهای با عنوان «تجربه جوانان» است که به شهروندان جوان اروپایی اجازه میدهد برای مدت مشخصی به بریتانیا سفر کرده و کار کنند (و بالعکس). این برنامه که پیشتر با نام «تحرک جوانان» معرفی شده بود، برای پرهیز از تداعی مهاجرت، بازبرندسازی شده است. با این حال، جزییات دقیق آن همچنان در دست مذاکره است و قرار است محدودیت زمانی و سقف تعداد شرکتکنندگان برای آن تعیین شود.
در همین حال، اتحادیه اروپا در تلاش است تا دانشجویان اروپایی در دانشگاههای بریتانیا بتوانند همانند دانشجویان داخلی شهریه پرداخت کنند، موضوعی که از سوی دولت بریتانیا رد شده است.
گام نخست برای همکاریهای دفاعی گستردهتر
از سوی دیگر، تغییر شرایط ژئوپلتیک و کاهش نقش ایالات متحده در امنیت اروپا (بهویژه با توجه به مواضع اخیر دونالد ترامپ) سبب شده تا اتحادیه اروپا تمایل بیشتری برای بستن توافقی دفاعی با بریتانیا داشته باشد؛ کشوری که همچنان یکی از دو قدرت نظامی اصلی قاره محسوب میشود.
این توافق ممکن است راه را برای مشارکت شرکتهای بریتانیایی در برنامه ۱۵۰ میلیارد یورویی اتحادیه اروپا برای تأمین تجهیزات دفاعی هموار کند؛ موضوعی که سالها محل اختلاف بود.
منبع : توافق تاریخی بریتانیا و اتحادیه اروپا برای «بازتنظیم» روابط پسابرگزیت
