بزرگ ترین نقشه سه بعدی جهان هستی منتشر شد؛ سفر به ۱۱ میلیارد سال قبل آغاز میشود
بزرگ ترین نقشه سه بعدی جهان هستی منتشر شد؛ سفر به ۱۱ میلیارد سال قبل آغاز میشود
ابزار طیفسنج انرژی تاریک (DESI)، با انتشار نخستین مجموعه دادههای عظیم خود، امکان سفر به اعماق تاریخ کیهان را تا ۱۱ میلیارد سال پیش فراهم کرده است.
DESI که با هدف بررسی انرژی تاریک طراحی شده، موفق شده اطلاعاتی بیسابقه از آسمان شب گردآوری کند. این مجموعه شامل دادههایی از ۱۸.۷ میلیون جرم آسمانی است: ۴ میلیون ستاره، ۱۳.۱ میلیون کهکشان و ۱.۶ میلیون کوازار.
نقشهای برای بازنویسی درک ما از کیهان
اگرچه هدف اصلی DESI، بررسی انرژی تاریک و گسترش شتابدار جهان است، اما این دادهها میتوانند افقهای تازهای در درک ماده تاریک، تحول کهکشانها، ساختار راه شیری و حتی سیاهچالهها باز کنند.
«این دادهها نشانههایی به ما دادهاند که شاید لازم باشد مدل استاندارد کیهانشناسی را بازنگری کنیم»، استیون بیلی از آزمایشگاه برکلی میگوید.
«ما مشتاقیم ببینیم جامعه علمی با این گنجینه چه کارهایی خواهد کرد.»
همکاری جهانی، دادهای برای همه
این پروژه بینالمللی با مشارکت بیش از ۹۰۰ محقق از ۷۰ موسسه علمی انجام شده است. DESI روی تلسکوپ ۴ متری “نیکولاس یو. مایال” در رصدخانه Kitt Peak آریزونا نصب شده و توسط آزمایشگاه برکلی هدایت میشود.
عموم مردم و پژوهشگران میتوانند از طریق مرکز ملی تحقیقات انرژی NERSC به این دادهها دسترسی داشته باشند. علاقهمندان به نجوم هم میتوانند از مرورگر تعاملی “Legacy Survey Sky Browser” برای جستوجوی آسمان استفاده کنند.
جهشی در ترسیم تاریخ کیهانی
این مجموعه داده که بین می ۲۰۲۱ تا ژوئن ۲۰۲۲ گردآوری شده، نسبت به نسخه پیشین، ده برابر بزرگتر است و ناحیه بسیار وسیعتری از آسمان را پوشش میدهد.
DESI با استفاده از ۵۰۰۰ فیبر نوری میتواند هر شب اطلاعات بیش از ۱۰۰,۰۰۰ کهکشان را ثبت کند. با تجزیه نور اجرام به طیف رنگی، محققان میتوانند میزان انتقال به قرمز نور را بررسی کرده و فاصله آنها را تخمین بزنند.
ساخت بزرگترین نقشه سهبعدی جهان
در کمتر از یک سال، DESI موفق شد بزرگترین نقشه سهبعدی جهان هستی را بسازد. این نقشه بر پایه دادهای ۲۷۰ ترابایتی است که فاصله دقیق میلیونها کهکشان را تعیین میکند. این تعداد، دو برابر کل اجرام ثبتشده در تمامی نقشههای سهبعدی پیشین است.
«ما هر دهه نقشهای میسازیم که ده برابر بزرگتر از نقشه قبلی است؛ این نسخه کیهانشناسی از قانون مور است!» دیوید اشلگل از آزمایشگاه برکلی توضیح میدهد.
https://gb724.ir/%d8%a8%d8%a7%d8%b2%da%af%d8%b4%d8%aa-%d9%81%d8%b6%d8%a7%d9%86%d9%88%d8%b1%d8%af%d8%a7%d9%86-%d9%86%d8%a7%d8%b3%d8%a7-%d9%be%d8%b3-%d8%a7%d8%b2-%db%b9-%d9%85%d8%a7%d9%87/
پردازش سریعتر از همیشه
برای پردازش این دادههای عظیم، DESI از ابررایانه پیشرفته Perlmutter استفاده کرده که با پردازندههای گرافیکی قدرتمند خود، سرعت پردازش را نسبت به نسلهای قبل ۴۰ برابر افزایش داده است.
«پردازش دادههایی که قبلاً ماهها زمان میبرد، حالا در عرض چند هفته انجام میشود»، دانیل مارگالا از مرکز NERSC میگوید.
افقی بیپایان برای پژوهش
DESI اکنون در سال چهارم از مأموریت پنجساله خود است و هدف آن، ثبت طیف نوری بیش از ۵۰ میلیون کهکشان و کوازار تا پایان پروژه است.
یکی از ویژگیهای مهم نسخه جدید دادهها، مستندات دقیق و جامع آن است که به پژوهشگران تازهوارد کمک میکند به سادگی با دادهها کار کنند.
«ما هنوز در حال کشف امکانات شگفتانگیز این مجموعه داده هستیم. دلمان میخواهد جامعه علمی همه ایدههای خلاقانهاش را امتحان کند»، آنتونی کرمین از آزمایشگاه برکلی میگوید.
نتیجهگیری
پروژه DESI نه تنها افقهای نوینی در شناخت انرژی تاریک میگشاید، بلکه دریچهای گسترده برای کاوش کیهان در اختیار همه دانشمندان و حتی علاقهمندان عادی قرار داده است. نقشهای از گذشته دور که میتواند آینده علم را روشنتر کند.
منبع خبر: www.earth.com
اخبار مربتط با علم و فناوری:
کشف اکسیژن در کهن ترین کهکشان؛ بازنویسی تاریخ تحول کیهانی
هشدار درباره احتمال برخورد سیارک «ویرانگر شهر» با زمین؛ هنوز توانایی شناسایی آن را نداریم
