هشدار درباره رشد نگرانکننده علم تقلبی با هوش مصنوعی
هشدار درباره رشد نگرانکننده علم تقلبی با هوش مصنوعی
سیلی از مقالات بیکیفیت علمی، مجلات معتبر را تهدید میکند
انتشار مقالات سطحی در حال انفجار است
نتایج یک پژوهش جدید از دانشگاه ساری بریتانیا نشان میدهد که حجم مقالات بیکیفیت یا بهاصطلاح «علم تقلبی» که با کمک مدلهای زبانی هوش مصنوعی تولید میشوند، بهطرز نگرانکنندهای در حال افزایش است. این مقالات ظاهری علمی دارند اما از تحلیلهای عمیق و شواهد قوی برخوردار نیستند و اغلب تنها با هدف پر کردن فضاهای پژوهشی یا افزایش رزومه منتشر میشوند.
مدلهای زبانی چگونه به تهدید علمی تبدیل شدند؟
پژوهشگران دریافتند که از سال ۲۰۲۲ به بعد، تعداد مقالاتی که با استفاده از دادههای رایگان سلامت و تغذیه (NHANES) بهصورت سطحی و بدون تحلیل چندمتغیره نوشته شدهاند، بهشدت افزایش یافته است. در حالی که بین سالهای ۲۰۱۴ تا ۲۰۲۱ تنها ۴ مقاله از این نوع در سال منتشر میشد، این عدد در سال ۲۰۲۲ به ۳۳، در سال ۲۰۲۳ به ۸۲ و در ده ماه ابتدایی سال ۲۰۲۴ به رقم حیرتانگیز ۱۹۰ رسیده است.
تهدیدی علیه کیفیت نظام داوری
دکتر متیو اسپیک، نویسنده اصلی این تحقیق، معتقد است این نوع مقالات تولیدشده با کمک مدلهای زبانی مانند ChatGPT، فرآیند داوری علمی را با سیلی از اطلاعات بیکیفیت زیر فشار قرار دادهاند. او هشدار میدهد که ابزارهای هوش مصنوعی بهسادگی میتوانند گزارشهایی با ظاهر آکادمیک تولید کنند که در واقع فاقد اعتبار علمیاند، اما بهراحتی وارد پایگاههای داده معتبری مانند Google Scholar میشوند.
ظهور کارخانههای مقالهسازی
این مطالعه همچنین به ظهور پدیدهای به نام “کارخانههای مقالهسازی” اشاره میکند؛ گروههایی سازمانیافته که بهصورت حرفهای و تجاری اقدام به تولید مقالات ظاهراً علمی میکنند. هدف این مقالات بیشتر کسب امتیازات دانشگاهی یا تأیید دیدگاههای خاص مشتریان است، نه تولید دانش واقعی. برخی از این مقالات حتی نتایج ساختگی یا تحلیلهای غلط ارائه میدهند که میتواند تصمیمگیریهای علمی و اجتماعی را گمراه کند.
راهکارهایی برای مهار بحران
محققان بر این باورند که مقابله با این بحران نیازمند توسعه ابزارهای تشخیص مقالات تولیدشده با هوش مصنوعی، اصلاح روندهای داوری و آموزش پژوهشگران درباره سواد دادهای و روشهای علمی معتبر است. بدون این اقدامات، خطر آلودگی جدی در منابع علمی و افت اعتماد عمومی به تحقیقات دانشگاهی افزایش خواهد یافت.
منبع خبر: www.theregister.com
اخبار مرتبط با دنیای علم و دانش در جیبی 724:
هشدار دانشمندان: فوران قریبالوقوع آتش فشان آکسیال در اعماق اقیانوس آرام
کشف گونه باستانی از کوسه با ویژگیهای منحصربهفرد در جنوب انگلستان
