کشف مهم ناسا در مریخ؛ ترکیبات آلی پیچیده، نشانهای از زندگی گذشته؟
کشف مهم ناسا در مریخ؛ ترکیبات آلی پیچیده، نشانهای از زندگی گذشته؟
🔹 لید:
کاوشگر کنجکاوی ناسا موفق به کشف طولانیترین زنجیرههای ترکیبات آلی در سطح مریخ شده است؛ کشفی که میتواند گامی مهم در پاسخ به پرسش همیشگی باشد: آیا روزی زندگی در مریخ وجود داشته است؟
کاوشگر Curiosity ناسا که از سالها پیش در دهانه Gale Crater مریخ مشغول فعالیت است، به تازگی موفق به کشفی چشمگیر شده است. ابزار آنالیز پیشرفته این کاوشگر با نام SAM (تحلیل نمونه در مریخ)، موفق به شناسایی بلندترین زنجیرههای مولکولهای آلی کشفشده تاکنون در سطح مریخ شده است.
به گفته دانشمندان، این ترکیبات ممکن است تکههایی از اسیدهای چرب باشند؛ همان مولکولهایی که در زمین، نقشی حیاتی در ساخت غشای سلولی دارند.
با این حال، این کشف به معنای اثبات قطعی وجود زندگی در گذشته مریخ نیست، چراکه چنین ترکیباتی میتوانند در فرآیندهای غیرزیستی نیز به وجود آیند. با این وجود، همین کشف نشان میدهد که نشانههای احتمالی حیات، حتی در شرایط بسیار خشن مریخ، قابلیت حفظ شدن دارند.
گام بعدی: بازگرداندن نمونهها به زمین
دکتر دنیل گلاوین، دانشمند ارشد پروژه بازگشت نمونههای مریخ از مرکز فضایی گادرد ناسا میگوید:
«ما آمادهایم تا گام بزرگ بعدی را برداریم و نمونههای مریخ را به زمین بیاوریم تا تکلیف زندگی در مریخ را یکبار برای همیشه روشن کنیم.»
با این حال، بازگشت این نمونهها به زمین به این زودیها محقق نخواهد شد. مأموریت Mars Sample Return که وظیفه انتقال نمونهها را دارد، همچنان در وضعیت بلاتکلیف است. ناسا در حال بررسی گزینههای سادهتر و ارزانتر برای انتقال نمونههای جمعآوریشده توسط کاوشگر Perseverance است. برنامهریزی نهایی تا سال ۲۰۲۶ به طول خواهد انجامید و به احتمال زیاد، این نمونهها تا اواسط دهه ۲۰۳۰ به زمین نخواهند رسید.
ترکیبات کربنی از دریاچهای باستانی
این ترکیبات جدید شامل مولکولهایی مانند دکان، آندکان و دودکان هستند که همگی زنجیرههایی از اتمهای کربن دارند و ساختاری شبیه به ترکیبات آلی زمینی را نشان میدهند.
مکان کشف این نمونهها نیز حائز اهمیت است: منطقهای به نام Yellowknife Bay، که زمانی کف یک دریاچه باستانی بوده است. به گفته دانشمندان، چنین محیطهای آبی و غنی از مواد مغذی در زمین محل زندگی انواع میکروارگانیسمها هستند. آیا در مریخ هم چنین شرایطی فراهم بوده؟
«شواهد نشان میدهد که میلیونها سال در این ناحیه آب مایع وجود داشته، بنابراین زمان کافی برای شکلگیری واکنشهای زیستی وجود داشته است.» — دکتر گلاوین
نشانههایی قوی، اما نه قطعی
هرچند هنوز مدرکی قطعی برای وجود حیات مریخی نداریم، اما ناسا تأکید دارد که فرآیندهای غیرزیستی معمولاً اسیدهای چرب کوتاهتر (کمتر از ۱۲ اتم کربن) تولید میکنند. در حالی که ترکیبات کشفشده در مریخ بین ۱۱ تا ۱۳ اتم کربن دارند؛ موضوعی که احتمال منشاء زیستی آنها را افزایش میدهد.
امروزه مریخ هزار برابر خشکتر از خشکترین بیابانهای زمین است، اما در میلیاردها سال پیش، این سیاره ممکن بود با دریاچهها، سواحل گسترده و اقیانوسهایی عظیم، میزبان نوعی حیات ابتدایی بوده باشد.
از سوی دیگر، ممکن است اشکالی از حیات مقاوم، در عمق زیرسطحی مریخ، دور از تابشهای مضر و شرایط شدید آبوهوایی، پنهان مانده باشند. این شاید مأموریت ربات آیندهای باشد که فصل بعدی داستان حیات در مریخ را بنویسد.
منبع خبر: mashable.com
اخبار مرتبط با علم و فناوری:
کشف بزرگترین ترکیبات آلی در مریخ توسط ناسا؛ آیا زندگی روی سیاره سرخ ممکن بوده است؟
بزرگ ترین نقشه سه بعدی جهان هستی منتشر شد؛ سفر به ۱۱ میلیارد سال قبل آغاز میشود
