سفر رهبر چین به جنوب شرق آسیا؛ نمایش ثبات پکن در برابر تهدیدهای تعرفهای آمریکا
سفر رهبر چین به جنوب شرق آسیا؛ نمایش ثبات پکن در برابر تهدیدهای تعرفهای آمریکا
رئیسجمهور چین، شی جینپینگ، روز جمعه در پایان سفر خود به سه کشور جنوب شرق آسیا، در کامبوج حضور یافت و در شرایطی که منطقه با تهدیدهای تعرفهای آمریکا به رهبری دونالد ترامپ روبروست، پکن را بهعنوان شریک قابل اعتماد اقتصادی معرفی کرد.
در یک دهه گذشته، چین با بهرهگیری از قدرت اقتصادی خود نفوذ گستردهای در این منطقه پیدا کرده و اکنون تلاش دارد خود را بهعنوان منبعی از ثبات و اطمینان نشان دهد؛ در حالی که تعرفههای پیشنهادی آمریکا میتواند اقتصادهای صادراتمحور جنوب شرق آسیا را که عمدتاً به بازار آمریکا وابستهاند، تهدید کند.
کامبوج از جمله کشورهایی است که بالاترین نرخهای تعرفه متقابل را از سوی آمریکا تجربه میکند. در کنار تعرفه ۱۰ درصدی عمومی ترامپ، صادرات کامبوج ممکن است با تعرفهای تا ۴۹ درصد مواجه شود. برای ویتنام این رقم ۴۶ درصد و برای مالزی ۲۴ درصد خواهد بود.
تقویت تصویر چین در برابر آمریکا
به گفته آسترید نورن-نیلسون، استاد دانشگاه لوند سوئد، «زمانبندی این سفر برای چین بسیار مناسب بود، چرا که همزمان با اعلام تعرفههای آمریکا انجام شد که نگرانیهایی در کامبوج و ویتنام ایجاد کرده و در مالزی نیز تنشهایی به وجود آورده است.»
او افزود: «شی جینپینگ در این سفر با چهرهای از یک شریک وفادار و مطمئن ظاهر شد و از این فضا برای تحکیم روابط تجاری بهره برد.»
در ویتنام و مالزی، رئیسجمهور چین بر تقویت روابط تجاری و سرمایهگذاری تأکید کرد و مخالفت خود با یکجانبهگرایی و حمایت از نظام تجاری چندجانبه را اعلام نمود.
در گزارش وزارت امور خارجه کامبوج، بحران تجاری میان آمریکا و چین بهصورت جزئی مطرح شد و تمرکز اصلی بر روابط دوجانبه با چین بود. خبرگزاری دولتی چین (شینهوا) اما اعلام کرد که شی در کامبوج نیز مسائل تجاری مشابه دیدارهای قبلی را مطرح کرده است.
روابط مستحکم چین و کامبوج
وزارت خارجه کامبوج در بیانیهای نوشت: «این سفر نقطهعطفی برای تأیید دوستی استوار میان کامبوج و چین و تقویت شراکت راهبردی جامع و همکاری برد-برد میان دو کشور بود.»
در جریان این سفر، شی جینپینگ با پادشاه نورودوم سیهامونی، نخستوزیر هون مانت و رئیس مجلس سنا، هون سن (پدر نخستوزیر) دیدار کرد. این نخستین سفر شی به کامبوج از سال ۲۰۱۶ بود.
در این دیدارها، ۳۷ سند همکاری در حوزههایی همچون سرمایهگذاری، تجارت، آموزش، بهداشت، منابع آبی، گردشگری و زنان به امضا رسید. مهمترین توافق اعلامشده، امضای قرارداد مشارکت عمومی-خصوصی برای اجرای پروژه ۱.۱۵۶ میلیارد دلاری «کانال فونان تچو» بود؛ پروژهای که سال گذشته کلید خورد اما اجرای آن به تعویق افتاده بود. این کانال ۱۵۱ کیلومتری قرار است رودخانه مکونگ را به بندری در خلیج تایلند متصل کند.
نقش کلیدی چین در اقتصاد کامبوج
چین برای ۱۳ سال متوالی بزرگترین شریک تجاری و سرمایهگذار خارجی در کامبوج بوده است. حجم تجارت دوجانبه دو کشور در سال ۲۰۲۴ به ۱۷.۸۳ میلیارد دلار رسیده، هرچند این تجارت به نفع چین است.
در بیانیه وزارت خارجه کامبوج همچنین بر تفاهم دو کشور در زمینه محیط زیست، انرژی پاک و رفع تهدیدهای ناشی از تغییرات اقلیمی تأکید شده است؛ موضوعی که بهطور ضمنی در تضاد با مواضع آمریکا در این زمینه دیده میشود.
چین همچنین در زمینه مینروبی و همکاریهای بهداشتی به کامبوج کمک کرده است؛ حوزههایی که کمکهای خارجی آمریکا در آنها کاهش یافتهاند. همچنین دو کشور توافق کردند همکاریهای نظامی خود را نیز تقویت کنند.
پایگاه نیروی دریایی و حساسیتها
در این سفر به موضوع گسترش پایگاه دریایی «ریام» که با کمک چین توسعه یافته اشارهای نشده است. آمریکا و برخی کشورها نگرانند که این پایگاه به مقر استراتژیک نیروی دریایی چین در خلیج تایلند تبدیل شود. با این حال، کامبوج بارها اعلام کرده که هیچ توافقی برای ایجاد پایگاه نظامی خارجی در خاک خود ندارد و کشتیهای جنگی کشورهای دوست، در صورت رعایت شرایط مشخص، میتوانند در این بندر پهلو بگیرند.
در همین راستا، ژاپن اعلام کرده است که دو کشتی مینروب نیروی دریایی این کشور در آخر هفته به این پایگاه سفر خواهند کرد؛ این نخستین حضور یک نیروی دریایی خارجی در پایگاه ریام پس از توسعه آن خواهد بود.
منبع : سفر رهبر چین به جنوب شرق آسیا؛ نمایش ثبات پکن در برابر تهدیدهای تعرفهای آمریکا
