بازگشت برق اسپانیا و پرتغال پس از خاموشی گسترده

بازگشت برق اسپانیا و پرتغال پس از خاموشی گسترده
چگونه مهندسان توانستند شبکه برق را در یکی از شدیدترین خاموشیهای اروپا احیا کنند؟
در پی خاموشی بیسابقهای که روز دوشنبه بخشهای وسیعی از شبهجزیره ایبری شامل اسپانیا و پرتغال را در تاریکی فرو برد، مهندسان برق موفق شدند شبکه را بهصورت تدریجی و با رعایت اصول فنی پیچیده دوباره راهاندازی کنند.
بر اساس دادههای شبکه اروپایی اپراتورهای سامانههای انتقال برق (ENTSO-e)، این خاموشی ناگهانی ظهر دوشنبه رخ داد و حتی بخشهایی از فرانسه را نیز تحت تأثیر قرار داد. به گفته دن یورگنسن، کمیسر انرژی اتحادیه اروپا، این حادثه «شدیدترین خاموشی دو دهه اخیر در اروپا» بوده است.
شبکه برق چگونه دوباره روشن شد؟
راهاندازی مجدد شبکه برق پس از خاموشی گسترده، فرآیندی بسیار حساس و پیچیده است. همانطور که پل کاف، استادیار مهندسی برق در دانشگاه کالج دوبلین توضیح میدهد، شبکههای برق در کشورهای اروپایی بهصورت همزمان (synchronized) و متصل طراحی شدهاند، بهطوریکه اختلال در ژنراتورهای مادرید میتواند بلافاصله در بارسلونا یا لیسبون احساس شود.
او میگوید: «اپراتورها همیشه سعی دارند تعادل بین تولید و مصرف را در محدوده فرکانس ۵۰ هرتز حفظ کنند. هرگونه نوسان ناگهانی از این حد، میتواند کل شبکه را در معرض فروپاشی قرار دهد.»
در جریان این خاموشی، اپراتورها با وضعیت هشدار ناگهانی روبرو شدند. سیستمها که سالها بدون نشانهای از بحران کار کرده بودند، ناگهان با موجی از هشدارها مواجه شدند.
عملیات بازراهاندازی (Black Start)
طبق توضیحات سخنگوی انجمن صنعت برق اروپا (Eurelectric)، در چنین مواقعی باید از روشی به نام «بازراهاندازی سیاه» استفاده شود. در این روش از منابع انرژیای بهره میگیرند که برای شروع کار خود نیاز به برق از شبکه ندارند.
در مورد خاموشی اخیر، از نیروگاههای برقآبی برای راهاندازی اولیه استفاده شد. این منابع اولیه ابتدا برق اضطراری برای مراکزی مانند بیمارستانها و تأسیسات دفاعی را تأمین کردند، سپس انرژی بهتدریج افزایش یافت و با میزان تقاضا هماهنگ شد تا از بروز دوباره خاموشی جلوگیری شود.
زیرساختهای شبکه در اسپانیا و پرتغال
اسپانیا دارای بیش از ۴۵ هزار کیلومتر خطوط انتقال برق فشار قوی و صدها پست و ترانسفورماتور است که ستون فقرات تأمین برق این کشور را تشکیل میدهند. در پرتغال نیز، با وجود شبکهای کوچکتر به طول ۹۶۶۱ کیلومتر، حدود ۷۷ درصد انرژی تولیدشده در روز سهشنبه از منابع تجدیدپذیر مانند خورشید و باد تأمین شد.

