تماشای ماه گرفتگی نیمه کاره در آسمان بامدادی؛ رویداد نجومی جذاب این هفته
تماشای ماه گرفتگی نیمه‌کاره در آسمان بامدادی؛ رویداد نجومی جذاب این هفته
علاقه‌مندان به نجوم در بریتانیا این هفته شاهد یک رویداد زیبای آسمانی خواهند بود؛ ماه گرفتگی نیمه‌کاره که درست پیش از طلوع خورشید در روز جمعه رخ می‌دهد.
زمین سایه خود را بر روی ماه خواهد انداخت، اما برخلاف برخی نقاط دیگر جهان، این ماه گرفتگی در بریتانیا تنها به صورت جزئی قابل مشاهده خواهد بود. با این حال، در صورت مساعد بودن شرایط آبوهوایی، همچنان یک منظره دیدنی را رقم خواهد زد.
در جریان این رویداد، ماه به تدریج تاریک شده و سپس به رنگ قرمز مایل به مسی در خواهد آمد؛ پدیده‌ای که به آن “ماه خونین” می‌گویند.
آخرین ماه گرفتگی کلی که از بریتانیا قابل مشاهده بود، در سال 2022 رخ داد.
ماه گرفتگی چه زمانی رخ می‌دهد؟
بر اساس محاسبات نجومی، ماه‌گرفتگی نیمه‌کاره در بامداد جمعه در ساعت‌های زیر اتفاق خواهد افتاد:
- 03:57 (به وقت گرینویچ) – آغاز مرحله نیم‌سایه‌ای؛ زمانی که ماه وارد سایه بیرونی زمین می‌شود.
- 05:09 – آغاز مرحله نیمه‌کاره؛ زمانی که بخشی از ماه وارد سایه اصلی زمین می‌شود.
- 06:19 – اوج ماه‌گرفتگی نیمه‌کاره؛ اما در این زمان، ماه در حال غروب است.
- 06:58 – لحظه بیشینه گرفت، اما ماه در بریتانیا زیر افق خواهد رفت و قابل مشاهده نخواهد بود.
ماه‌گرفتگی از هر نقطه‌ای از زمین که ماه در آن بالای افق باشد، قابل مشاهده است. در حالی که در بریتانیا این پدیده به‌صورت نیمه‌کاره رخ می‌دهد، ساکنان آمریکای شمالی، بخش زیادی از آمریکای جنوبی و غرب گرینلند قادر خواهند بود ماه گرفتگی کامل را تماشا کنند.
ایمو بل، ستاره‌شناس در رصدخانه سلطنتی گرینویچ، توصیه می‌کند:
“حتی اگر مجبور شوید خیلی زود از خواب بیدار شوید، تماشای این رویداد از نزدیک واقعاً ارزشش را دارد، زیرا دیدن آن با چشم غیرمسلح تجربه‌ای بی‌نظیر است.”
ماه گرفتگی چیست و چرا “ماه خونین” رخ می‌دهد؟
ماه‌گرفتگی زمانی اتفاق می‌افتد که زمین دقیقاً بین خورشید و ماه قرار بگیرد و سایه خود را بر روی سطح ماه بیندازد. این پدیده به سه نوع تقسیم می‌شود:
- ماه‌گرفتگی کلی – کل ماه درون سایه زمین قرار می‌گیرد و به رنگ قرمز در می‌آید.
- ماه‌گرفتگی نیمه‌کاره – فقط بخشی از ماه وارد سایه زمین می‌شود، و بخش تاریکی روی سطح ماه دیده می‌شود.
- ماه‌گرفتگی نیم‌سایه‌ای – ماه از سایه بیرونی زمین عبور می‌کند که تنها باعث کمی تیره شدن آن می‌شود.
اما چرا ماه قرمز می‌شود؟
پدیده‌ای به نام “پراکندگی رایلی” (Rayleigh Scattering) مسئول این تغییر رنگ است. این همان فرایندی است که آسمان را آبی و غروب‌های خورشید را قرمز نشان می‌دهد. در زمان ماه‌گرفتگی، نور خورشید از میان جو زمین عبور می‌کند و بیشتر طیف آبی آن پراکنده شده و تنها نور قرمز به ماه می‌رسد، که باعث می‌شود ماه به رنگ سرخ مایل به مسی درآید.
در واقع، در زمان ماه‌گرفتگی، تمام طلوع‌ها و غروب‌های خورشید روی زمین، روی سطح ماه منعکس می‌شوند!
چگونه این ماه گرفتگی را تماشا کنیم؟
برای تماشای بهترین منظره از ماه‌گرفتگی، باید به مکانی تاریک و بدون آلودگی نوری بروید.
ایمو بل، کارشناس نجوم، توصیه می‌کند:
“مطمئن شوید که دید خوبی به افق غربی دارید، زیرا ماه در آن سمت آسمان قرار دارد و در حال غروب خواهد بود.”
نکات مهم برای مشاهده:
✔ به همراه داشتن چراغ‌قوه قرمز – این نوع نور چشم را کمتر تحت تأثیر قرار داده و امکان مشاهده بهتر آسمان را فراهم می‌کند.
✔ بررسی وضعیت آب‌وهوا – اگر آسمان ابری باشد، ممکن است این پدیده قابل مشاهده نباشد.
ماه گرفتگی رویدادی نسبتاً رایج است، اما ممکن است در نوبت بعدی شرایط آبوهوایی مانع از مشاهده آن شود، بنابراین اگر فرصت دارید، حتماً به آسمان نگاه کنید!
📅 ماه گرفتگی بعدی که از بریتانیا قابل مشاهده خواهد بود، در تاریخ 7 سپتامبر 2025 رخ خواهد داد.
منبع خبر: www.bbc.com
اخبار مربتط با علم و فناوری:
دستور جدید برای گرانش؛ راهی برای پیوند نسبیت عام اینشتین با فیزیک کوانتومی و کشف اسرار جهان تاریک
